بررسی تاثیر آزادسازی تجارت خارجی بر اشتغال در بخش صنعت ایران

: امروزه بیکاری به عنوان یکی از مشکلات اقتصادی گریبانگیر اغلب کشورها ، بویژه کشورهای در حال توسعه است . برخی اقتصاد دانان معتقدند که تجارت می تواند به عنوان موتور محرک رشد و توسعه عمل کرده و به کشورها در راستای دستیابی به رشد بیشتر و به تبع آن اشتغال بالاتر کمک کند . بنابراین ، آنها کشورها را به بکارگیری سیاستهای باز تجاری در طول برنامه های اقتصادی تشویق میکنند . در این میان بخش صنعت در کشور یکی از بخشهائی است که از استعداد بالائی جهت ایجاد اشتغال و ارزش افزوده برخوردار می باشد که به فعلیت درآوردن این توانمندیها نیازمند برنامه ریزی جامع و صحیح در اقتصاد کشور و به خصوص در این بخش است . لذا ضروری است که چگونگی تاثیرگذاری تجارت آزاد بر اشتغال در بخش صنعت ایران را مورد بررسی قرار دهیم . برای این منظور با استفاده از داده های ترکیبی و روش تخمین پانل دیتا ، به بررسی تاثیر تجارت آزاد بر اشتغال صنعتی ایران بر اساس کدهای چهار رقمی isic طی دوره 1386 – 1379 پرداخته می شود . همچنین به منظور نشان دادن اثر آزادسازی تجاری در این تحقیق از دو شاخص نسبت صادرات و واردات از ارزش افزوده بخش صنعت و همچنین از شاخص سهم تجارت ( صادرات + واردات ) از ارزش افزوده بخش صنعت استفاده شده است . نتایج تخمین در مدل اول نشان از تاثیرمنفی واردات و تاثیر مثبت و بی معنی صادرات می دهد و نتایج تخمین مدل دوم نشان می دهد که آزادسازی تجاری تاثیر مثبت و معناداری بر میزان اشتغال در بخش صنعت دارد اما این تاثیر که حدود 0.004 درصد می باشد در مقایسه با برخی کشورها کم است . بعبارت دیگر طبق مطالعات انجام شده ظرفیت ایجاد اشتغال از طریق آزادسازی تجاری ، نسبتا زیاد است اما در ایران از همه این ظرفیتها به خوبی استفاده نشده است که می توان با سرمایه گذاری بیشتر و رقابتی کردن بخشهای اشتغال زا در صنعت این میزان را افزایش داد . بنابراین می توان گفت با توجه به اهمیت اشتغال در چشم انداز جمهوری اسلامی ایران ، استفاده از تجارب سایر کشورها در حل معضل بیکاری و تعامل با اقتصاد منطقه ای و جهانی ضروری می باشد . لذا بکارگیری و تنظیم سیاستهای اصولی کلان اقتصادی و مناسب با بازار کار ، زمینه ای برای ایجاد سطح اشتغال بالاتر در بخش صنعت را فراهم خواهد کرد .